بررسی تنوع مولکولی و مورفولوژیکی چند جمعیت بومادران(achillea wilhelmsii) بومی استان هرمزگان و بررسی تنوع ترکیبات اسانس آنها

چکیده ایران دارای ذخایر ارزشمند ژنتیکی از بسیاری گیاهان دارویی می باشد. نظر به اهمیت و کاربردهای مختلف گیاهان دارویی، امروزه بسیاری از تحقیقات علوم گیاهی به جنبه های مختلف کاربردی این گیاهان معطوف شده است. بومادران یکی از گیاهان دارویی معروف ایران و جهان می باشد و سالیان زیادی است که توسط ملیت های متعدد مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین تحقیق حاضر، با هدف بررسی تنوع مورفولوژیکی، مطالعه ی روابط ژنتیکی با استفاده از نشانگرهای rapd و شناسایی و مقایسه درصد و اجزای اسانس گونه achillea wilhelmsii رویش یافته در نقاط مختلف ارتفاعی در استان هرمزگان، انجام شد. نتایج بررسی خصوصیات مورفولوژیکی در نمونه های جمع آوری شده بومادران، حکایت از تنوع آن ها در تمامی صفات مورد بررسی داشت که نوید بخش پتانسیل بهره وری این ژنوتیپ ها در به نژادی می باشد. بررسی پتانسیل تنوع ژنتیکی به وسیله نشانگر مولکولی rapd نیز صورت گرفت که نتایج مناسبی جهت تفکیک توده های بومادران ارائه داد. به طوری که تجزیه خوشه ای بر اساس ضریب فاصله جاکارد و الگوریتم های رسم دندروگرام upgma و rb و پس از آن تجزیه به مختصات اصلی، به خوبی توانست توده های بومادران را تفکیک کند. نتایج بررسی ویژگی های اسانس توده های مورد مطالعه نشان دهنده تفاوت بالای بین تمامی توده ها در ترکیبات اسانسی بود، به طوری که توده شمال استان دارای بیشترین تعداد ترکیب بود در حالی که توده شرق و توده غرب به ترتیب دارای دومین و سومین جایگاه از لحاظ میزان ترکیبات بودند. به طور کلی نتایج این آزمایش حاکی از تنوع بالا بین توده -های بومادران در سطح استان هرمزگان است، و توده های مورد بررسی چه از لحاظ صفات مورفولوژیکی چه خصوصیت های نشانگری و چه از لحاظ ترکیبات اسانسی دارای تفاوت می باشند. این مطلب حاکی از پتانسیل های نهفته توده های بومی بومادران در ناحیه استان هرمزگان دارد.